13/12/2010
Δημοκρατία είναι το πολίτευμα σύμφωνα με το οποίο, οι αποφάσεις που αφορούν το σύνολο των δημόσιων ενεργειών και δραστηριοτήτων, παίρνονται από όλους όσους συμμετέχουν σε αυτήν τη διαδικασία, με τη μέθοδο της πλειοψηφίας.
Δημοκρατία είναι το πολίτευμα σύμφωνα με το οποίο, οι αποφάσεις που αφορούν το σύνολο των δημόσιων ενεργειών και δραστηριοτήτων, παίρνονται από όλους όσους συμμετέχουν σε αυτήν τη διαδικασία, με τη μέθοδο της πλειοψηφίας.
Δεν είναι ανάγκη στη Δημοκρατία να συμμετέχουν όλοι όσοι έχουν επαφή και συμφέρον από αυτήν, όπως στην αρχαία Αθήνα δεν συμμετείχαν οι δούλοι, οι γυναίκες, τα παιδιά και οι μέτοικοι.
Είναι αναγκαίο όμως όσοι συμμετέχουν, να είναι τόσοι ώστε να μην αποτελούν ενδεικτική μειοψηφία, στο γενικό σύνολο του πληθυσμού και να μην ανήκουν σε μία μόνο τάξη ή ομάδα συμφερόντων.
Η έννοια του πολίτη δηλαδή μπορεί να μην περιλαμβάνει το σύνολο του πληθυσμού ενός τόπου, αλλά περιλαμβάνει αναμφισβήτητα όλες τις εκφρασμένες κατηγορίες συμφερόντων εντός της Πολιτείας, μέσω της ΦΥΣΙΚΗΣ παρουσίας όλων αυτών που τις εκφράζουν.
Ας μεταφερθούμε στο σήμερα, στη σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία, για να δούμε αναλυτικά και διεξοδικά, πόση δημοκρατία έχουμε σήμερα.
Ποιοί δεν συμμετέχουν σύμφωνα με το Σύνταγμά μας στη Δημοκρατία μας;
Οι ανήλικοι, οι στερούμενοι των πολιτικών δικαιωμάτων για νόμιμο λόγο και όσοι αλλοδαποί δεν έχουν το νομικό δικαίωμα της ψήφου.
Οι υπόλοιποι λοιπόν, είμαστε αρκετοί για να έχουμε την απαιτούμενη από τον παραπάνω ορισμό νομιμότητα για να δημιουργήσουμε μια Δημοκρατία και να αποτελέσουμε το συγκροτημένο Σώμα των αποφάσεων της.
Σε ποιες λοιπόν αποφάσεις πολιτειακών οργάνων συμμετέχουμε οι Έλληνες πολίτες σήμερα και με ποιο τρόπο γίνεται αυτό;
Δεν γνωρίζω κανέναν τέτοιον θεσμό στον οποίον να συμμετέχουμε όλοι μας.
Η πρώτη αντίρρηση ενδεχομένως να είναι ότι λόγο του μεγάλου και διασκορπισμένου πληθυσμού των Ελλήνων μέσα στα όρια της Ελληνικής Επικράτειας, δεν είναι δυνατή η άμεση δημοκρατία, όπως στην αρχαία Αθήνα και φυσικό επακόλουθο είναι η εφεύρεση (λόγο αντικειμενικών δυσκολιών) της έμμεσης δημοκρατίας.
Λογικό μεν, αλλά πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η άμεση δημοκρατία θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε τοπικό επίπεδο και για τοπικού ενδιαφέροντος αποφάσεις, εκεί δηλαδή που δεν υπάρχει ο παραπάνω περιορισμός.
Η έμμεση δημοκρατία, είναι μια παραλλαγή της Δημοκρατίας (δεν συμμετέχουμε όλοι σε όλα)και κατ’ ευφημισμό μόνο μπορούμε να την ονομάσουμε Δημοκρατία.
Επίσης λογικό θα ήταν, να βρίσκαμε ένα πολιτειακό όργανο, οσοδήποτε περιορισμένου γεωγραφικού και πληθυσμιακού ρόλου, όπως προαναφέρθηκε, που να συμμετείχαν οι πολίτες σε αυτό, με σκοπό τη λήψη αποφάσεων.
Αλλά ούτε και αυτό γνωρίζω να συμβαίνει πουθενά.
Αντί αυτού έχουμε σιωπηρά επιλέξει να ονομάζουμε Δημοκρατία την αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, ξεπερνώντας εύκολα την ουσία και την έννοια της αντιπροσώπευσης.
Έτσι λοιπόν σήμερα ουσιώδες χαρακτηριστικό του πολιτεύματος είναι η μεταβίβαση ολόκληρης της εξουσίας του πολίτη στον πολιτικό, μέσω της διαδικασίας των εκλογών.
Και δεν μιλάω για μεταβίβαση εξουσίας για εκτελεστικούς σκοπούς, αλλά μεταβίβαση της εξουσίας για τη λήψη αποφάσεων, γεγονός που είναι ουσιαστικά εντελώς αντίθετο με τη φύση και την έννοια της Δημοκρατίας.
Μεταξύ δε εκλογέα και εκλεγέντος (πολίτη και πολιτικού) δεν υπάρχει καμία απολύτως συγκεκριμένη ή νομικά περιγεγραμμένη σχέση ,πέρα της γενικής και αορίστου ΄΄αντιπροσώπευσης΄΄.
Άρα η δημοκρατία μεταφέρεται από το Σώμα των πολιτών στο Σώμα των πολιτικών.
Οι πολίτες είναι σε θέση να επιλέξουν τα πρόσωπα τα οποία θα συμμετέχουν στα κέντρα λήψης των αποφάσεων αντί αυτών, βάση των προγραμματικών δηλώσεων των πολιτικών κομμάτων.
Οι προγραμματικές κομματικές δηλώσεις είναι στο σύνολό τους εκθέσεις ιδεών, που περιγράφουν γενικούς πολιτικούς και κοινωνικούς στόχους, όπως ευημερία, ποιοτική υγεία και παιδεία, ανάπτυξη, κοινωνικό κράτος, αναδιανομή εισοδήματος και που και που περιγράφουν πάλι με γενικότητες τους τρόπους υλοποίησης, όπως ενίσχυση της ζήτησης, δημόσιες επενδύσεις, αποκρατικοποιήσεις, κρατικοποιήσεις, κοινωνική πολιτική, επιδόματα κλπ.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να μεταφραστούν κατά το δοκούν, ανάλογα με την ιδεολογικοπολιτική καταγωγή κάθε κόμματος και κάθε πολιτικού φορέα και να αποτελέσουν τον προγραμματικό κορμό κάθε κόμματος, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά.
Από την παραπάνω οπτική γωνία όλα τα κομματικά προγράμματα είναι απολύτως ίδια, με την έννοια ότι δεν περιγράφουν εκ των προτέρων συγκεκριμένες αποφάσεις που θα παρθούν στο μέλλον για συγκεκριμένα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα.
Έτσι ο ψηφοφόρος αδυνατεί να γνωρίζει οτιδήποτε σχετικά με την παραγωγή μελλοντικής πολιτικής, παρά μόνο τα φυσικά πρόσωπα που θα αποφασίσουν για αυτήν.
Επανέρχομαι στην παραπάνω διαπίστωση ότι στην σημερινή αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η δημοκρατία περιορίζεται μεταξύ των εκλεγμένων, δηλαδή των πολιτικών του κοινοβουλίου.
Τα 11.000.000 των ελλήνων πολιτών αντιπροσωπεύονται για τις δικές τους υποθέσεις, από τριψήφιο αριθμό εκλεγμένων αντιπροσώπων.
Αλλά αποφασίζουν αυτοί (οι βουλευτές) για όλα όσα μας αφορούν;
Φυσικά και όχι!
Αποφασίζουν αυτοί που διαθέτουν την πλειοψηφία, δηλαδή οι βουλευτές του κυβερνόντος κόμματος.
Αν ως πολιτικό κόμμα διαθέτεις 151 βουλευτές, ελέγχεις το κοινοβούλιο και έτσι ο αριθμός των συμμετεχόντων στη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων περιορίζεται ακόμη περισσότερο.
Αν υπολογίσουμε μάλιστα τις έννοιες της κομματικής πειθαρχίας και της πολιτικής ευθύνης απέναντι στο κόμμα, τότε η εξουσία των βουλευτών μεταβιβάζεται στην εκτελεστική εξουσία (Κυβέρνηση) και το νομοθετικό Σώμα βγαίνει εκτός των δημοκρατικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων με …συνοπτικές διαδικασίες.
Το πολίτευμα της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, παίζεται λοιπόν μεταξύ των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, δηλαδή σε έναν διψήφιο αριθμό πολιτών που αποτελούν την σύνθεσή του.
Εδώ παρατηρείται μια εκτροπή ακόμα και ανάμεσα στους θεσμούς της ίδιας της Αντιπροσωπευτικής, Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.
Δεν υπάρχει διαχωρισμός των εξουσιών σήμερα μεταξύ της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας και ας μη μιλήσουμε καλύτερα και για τη δικαστική.
Απαραίτητη προϋπόθεση των πολιτών που συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων σε μια δημοκρατία είναι να είναι ελεύθεροι.
Οι αποφάσεις τους δηλαδή να είναι προϊόν της ελεύθερης βούλησης και της συνείδησης τους.
Εδώ θέτω το παρακάτω ερώτημα:
Με τις υπάρχουσες διαδικασίες ανάδειξης πολιτικών προσωπικοτήτων, στη χώρα μας τουλάχιστον, πόσα μέλη των εκάστοτε υπουργικών συμβουλίων, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είχαν την πολυτέλεια να ενεργούν και να αποφασίζουν ελεύθερα;;;
Δεν φτάνει που στους δημοκρατικούς θεσμούς υπηρετούν ελάχιστοι, αλλά και αυτοί είναι εντελώς ανελεύθεροι.
Γνωρίζουμε πολύ καλά τους εξωθεσμικούς τρόπους λειτουργίας των οργανωμένων συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και τους τρόπους διείσδυσής του στα πολιτικά κέντρα αποφάσεων.
Δεν προχωρώ στο ποιοι είναι αυτοί που πραγματικά λαμβάνουν τις αποφάσεις σε μια σύγχρονη αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία και με ποιόν τρόπο, γιατί είναι και πασιφανές και δεν αποτελεί στόχο του παρόντος άρθρου.
Οι μόνοι πάντως που δεν λαμβάνουν μέρος είναι οι Έλληνες Πολίτες, το λεγόμενο ΄΄εκλεκτορικό Σώμα΄΄.
Σε αυτό που θέλω να επικεντρωθώ είναι ότι ο Έλληνας πολίτης σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει σε κανένα συλλογικό δημοκρατικό όργανο λήψης απόφασης, ούτε και για αποφάσεις που αφορούν ζητήματα που συμβαίνουν μπροστά από το σπίτι του.
Η συμμετοχή και η ελευθερία που είναι οι δύο απαραίτητες προϋποθέσεις για την λειτουργία του Δημοκρατικού πολιτεύματος, δεν λειτουργούν ικανοποιητικά σήμερα, για να μην πούμε ότι δεν λειτουργούν καθόλου.
Πραγματικά ελεύθερος είναι αυτός που έχει ικανοποιήσει τις βασικές του ανάγκες (υλικές και πνευματικές)και μπορεί να ενεργεί απαλλαγμένος από το βάρος αυτών.
Πόσοι είμαστε πραγματικά ελεύθεροι σήμερα;;;
Πόσοι γνωρίζουμε τι πραγματικά έχουμε ανάγκη;;;
Πόσοι μπερδεύουμε την έννοια της ελευθερίας, με την ΄΄ελευθερία΄΄ του να καταναλώνουμε ότι και όσο θέλουμε;;
Πόσοι από εμάς χρησιμοποιούμε δημιουργικά την ελευθερία μας , στις δημόσιες και ιδιωτικές μας δραστηριότητές;;
Το σημερινό μας πολίτευμα μπορεί να μην είναι ακραιφνώς δημοκρατικό, αλλά ύστερα από αγώνες και θυσίες μας παρέχει τη δυνατότητα της ελεύθερης δραστηριοποίησης στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο, μέσα από τον ελεύθερο και δημιουργικό χρόνο μας.
Είναι και αυτό μια έμμεση παραλλαγή της δημοκρατίας, που καλό θα ήταν να την αξιοποιήσουμε στο δρόμο προς μια πραγματικά Δημοκρατική και Ελεύθερη κοινωνία.
Αλλά και αυτός ο ελεύθερος χρόνος αποτελεί σήμερα στόχο του συστήματος, γιατί είναι μια διέξοδος δημιουργικής διαφυγής προς τη Δημοκρατία.
Πρέπει δηλαδή να γνωρίζουμε ότι το πολίτευμα κάτω από το οποίο ζούμε σήμερα, απέχει από το να χαρακτηριστεί ΄΄Δημοκρατία΄΄ αλλά στο δικό μας χέρι είναι να το οδηγήσουμε εκεί που θέλουμε.
Το πολίτευμα δεν είναι καμιά φυσική νομοτέλεια.
Είναι μια σύμβαση μεταξύ των ανθρώπων μιας κοινωνίας και οφείλει να αλλάζει με την πρώτη ευκαιρία που του δίνεται, με σκοπό να γίνετε καλύτερο και παραγωγικότερο ώστε να προάγει την Ελευθερία και τη Συμμετοχή.
Γραικούσης Νίκος
